کد مطلب:2042 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:14

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

چرا امام خميني حكومت اسلامي تشكيل داد، ولي آيت اللَّه بروجردي و آيت اللَّه خوانساري و ديگران چنين كاري نكردند؟

تشكيل حكومت و عدم تشكيل آن از سوي مجتهدان مبتني بر شرايط زمان و مكان و مباني فقهي و كلامي است.

اگر فقيهي زمينه را بدون خونريزي و با اميد براي حكومت ميديد، بي شك حكومت اسلامي را بر پا ميكرد. همين حقيقت را حضرت علي(ع) فرمود: اگر حضور مردم و پيمان خدا نبود كه از عالمان گرفته كه در برابر ظالمان و شكم خوران و گرسنگي مظلومان ساكت نباشيد من ريسمان شر خلافت را به گردنش ميانداختمتا هر جا ميخواهد برود.

يكي از عوامل مهم تأثير گذار در مباني مجتهدان، شرايط زمان و مكان است. چان كه زمان و مكان در سيره و گفتار معصومان(ع) تأثير گذار بوده است.

امام حسن(ع) با معاويه صلح ميكند و امام حسين(ع) قيام ميكند و امام علي(ع) 25 سال سكوت كرده و بعد به تشكيل حكومت ميپردازد. طبيعي است اين اختلاف ريشه در شرايط زمان و مكن دارد.

عدم تشكيل حكومت از سوي آيت اللَّه بروجردي و آيت اللَّه خوانساري مبتني بر شرايط زمان و مكان بوده. در زمان اين دو شخصيت الهي، شرايط تشكيل حكومت ديني فراهم نبود، از اين رو حكومت تشكيل ندادند، فراهم نبودن شرايط ممكن است بر اثر عدم رشد فرهنگي مردم يا سياست حكومتها باشد، ولي در زمان امام تا اندازهاي شرايط تشكيل حكومت فراهم شه بود، زيرا امام به فرهنگ سازي پرداخته ومردم را آمده قيام نمود.

البته شجاعت و قاطعيت، مديريت، زمانشناسي و خداباوري امام، او را از فقيهان ديگر متمايز ميساخت. از سوي ديگر امام راحل از نظريه سازان ولايت فقيه است. اين نگرش موجب شد امام به تشكيل حكومت ديني بپردازد.

امام راحل عقيده دارد ولايت حق فقيهان بوده كه در طول تاريخ از آنان گرفته و غصب شده است. امام باور دارد تشكيل حكومت ديني فراهم شود بر فقيهان تشكيل حكومت واجب است. هرگاه فقيهي تشكيل حكومت داد، بر فقيهان ديگر واجب است از او اطاعت كنند.

فقيهان شيعي بر ولايت فقيه اتفاق نظر دارند؛ اختلاف آنان در قلمرو ولايت فقيه و وظايف آن ظهور ميكند. از آن جا كه امام هم به ولايت مطلقه فقيه عقيده دارد و هم تشكيل حكومت را از وظايف فقيه ميداند، به تشكيل حكومت ديني ميپردازد.